موقعیت جغرافیایی استان

شرح گزارش برنامه

به نام هستی بخش زیبایی ها

معرفی اجمالی قله ارفه(ارفع)کوه :

·       وجه تسمیه :

ارفع کوه در لغت به معنی بلندترین است و یکی از قلل مرتفع و مهم با شیب نیمه تند و پوشش جنگلی در روستای (ارفع) ارفه ده می باشد. نام این روستا در ابتدا "ارپه ده" بوده که بعدها تبدیل به "ارفه ده" شده است. در اسناد قدیمی روستا از جمله اسناد مرحوم قاسم علی بگ (که یکی از کدخدایان ده  قبل از 1357بوده است) نام ده به صورت " ارفه ده " آورده شده و حتی در برخی از موارد نیز به صورت " عرفه ده " ثبت شده است.در بعضی منابع این قله را "ارپده" یا " آرپاده " یا " آرپا " نیز نامیده اند که در این نام گزاری" آر "به معنای بلند و "پا " به معنای حکومت است و" پ " به معنای کنار یا پهلو می باشد که پس از حمله اعراب به ایران به نام ارفع تغییر نام پیدا کرد. 

·       موقعیت جغرافیایی :
 این قله در استان مازندران و از توابع شهرستان سوادکوه( بین منطقه ورسک و پل سفید) می باشد که در شمال غربی روستای ارفه ده واقع شده است .از قلل البرز شرقی بوده و با ارتفاع تقریبی 2724 متر و در مختصات N35 59.958  E52 59.477  واقع شده است بطوریکه در جنوب آن قله سنگر (اوریم) ، غرب آن قله اونیسه و میشینه مرگ و در شرق آن کوه عباس علی، سرکوه و خرو نرو می باشد.از دیگر قلل این منطقه می توان به قلل" قدمگاه " با ارتفاع 3650 متر (که از گردنه گدوک قابل صعود می باشد) و" خطیر کوه" اشاره کرد.بزرگترین طاق سنگی جهان ، غار اسپهبد خورشید از برخی از نقاط مسیر قله قابل رویت می باشد.

·       موقعیت اجتماعی ، اقتصادی و مذهبی روستا :

در دامنه های این کوه، کشاورزی و دام داری از مشاغل مهم محسوب می شوند. محصولات اصلی روستا گردو، جو و به میزان کمی برنج است. این روستا حدود 80 خانوار دارد که در زمستان حدود ده درصد آن در روستا ساکن می باشند.در ورودی روستا امام زاده ای به نام "سام و لام" (از نوادگان امام زین العابدین) قرار دارد که دارای دو اتاق با ظرفیت 25 الی30 نفر است. در مجاورت این امام زاده حسینیه ای با ظرفیت 60 الی 70 نفر قرار دارد. در حیاط امام زاده درخت افرای تنومند و چشمه ای به چشم می خورد که در تمامی فصول سال جوشان و قابل استفاده برای کوه نوردان و طبیعت گردان است. این دو محل دارای امکانات آب ، برق، و سرویس بهداشتی می باشند.
بر روی قله، جان پناهی با گنجایش  7 الی10 نفر با بخاری هیزمی است که برای استفاده از آن باید در طول مسیر هیزم لازم را جمع کرد.

·       پوشش گیاهی منطقه :

پوشش گیاهی در ارتفاع کمتر از 1600 متر به صورت نیمه جنگلی ، تا ارتفاع 2000 متری جنگلی و از 2000 متر به بعد استپی می باشد. در ارتفاعات جنگلی درختانی همچون راش، افرا، توسکا، نوع کمیاب درخت سردار یا سرخدار، گلابی وحشی، ازگیل وحشی، گوجه وحشی، خرمالوی وحشی، ولیک قرمز و سیاه و بوته های زرشک ، توت فرنگی وحشی و تمشک و گیاهانی همچون گون ، آویشن کوهی ، چای کوهی ، گل پر و برخی گیاهان دارویی وجود دارد.

·       گونه های حیوانی منطقه :

گونه های حیوانی این منطقه شامل شوکا ، مرال ، پلنگ، روباه معمولی ، تشی ،گراز ، خرس قهوه ای ، کبک ، تیهو ، انواع پرندگان شکاری و افعی البرزی می باشد.

·       گویش محلی:

مازندرانی یا طبری است که در این ناحیه به گیلکی شهرت دارد.

·       وضعیت آنتن دهی مخابرات:

درشرایط آب و هوایی مناسب، در اکثر مناطق اپراتورهمراه اول پوشش دارد .

·       مسیرهای اصلی صعود به قله:

1.    مسیر غربی : از روستای ارفع ده شروع می شود که کوتاه ترین مسیر است.
2.     مسیر شمالی : از طریق دوآب بوده که طولانی ترین مسیر است. بیشتر مسیر راه جنگلی است و از چشمه پراو  عبور می کند. این مسیر نیز از ارفه ده قابل دسترس است که در چشمه با مسیر دوآب یکی می شوند.
3.    مسیر شرقی : از میان جنگل و گذر از چشمه آب محصوری به نام "پراو" است و که مسیر طولانی تری نسبت به مسیر غربی دارد. این مسیر در چشمه پراو با مسیر شمالی تلاقی خواهد کرد.
4.    مسیر جنوبی : صعود از این مسیر از ویسه سر بوده و حدود یک ساعت از مسیر غربی طولانی تر است.

·       مسیر دسترسی شهری به منطقه :

آدرس از تهران : اتوبان شهید بابایی – اتوبان پردیس– بومهن– فیروز کوه –جاده 79  فیروز کوه–روستای ورسک (12 کیلومتر پس از ورسک) – دوربرگردان به سمت تهران (کیلومتر 70 قائم شهر) –روستای ارفه ده

·       منابع آب در مسیر :

1.     حدود 500 متر مانده به روستا، چشمه داخل امام زاده سام و لام
2.     چشمه پراو در مسیر شرقی
3.     چشمه کنار گوسفند سرا، روی خط الراس در مسیر غربی. لازم به ذکر است این چشمه در مسیر صعود نیست اما با حدود ده الی پانزده دقیقه پیاده روی خارج ازمسیر (30 دقیقه تا قله) قابل دسترسی است.

گزارش برنامه اجرایی مورخ 1401.09.25  :

در این برنامه صعود به قله ارفه کوه از مسیرغربی و فرود از جبهه شرقی انجام گردید.

·       اطلاعات پیش از برنامه (ارائه شده توسط سرپرست) :

•  زمان حرکت : ساعت 4:30 صبح روز جمعه 25 آذر ماه 1401


• محل حرکت : خیابان شریعتی ، نبش جنوبی پل سیدخندان، روبه روی موزه عباسی


• وضعیت آب و هوا : نیمه ابری ، دما حدود 7 الی 10 درجه متغیر


• مسافت پیاده روی : حدود 15 کیلومتر


• لوازم و ابزار مورد نیاز :

o      پوشاک مناسب فصل
o      کفش مناسب فصل
o      کوله مناسب
o      کلاه
o      دست کش
o      عینک آفتابی
o      باتوم
o      فلاسک آب گرم
o      آب به مقدار نیاز
o      تغذیه: صبحانه ، نهار سبک و تنقلات

• راننده : آقای ریشه چی (خودروی هایس)

·       گزارش برنامه :

برنامه صعود قله ارفه کوه راس ساعت 4:35 صبح روز جمعه بیست و پنجم آذر ماه 1401 از میعادگاه آلپی ها یعنی ضلع جنوبی پل سیدخندان آغاز گردید. مسیر از طریق خیابان شریعتی و ورود به اتوبان شهید بابایی و سپس اتوبان تهران-پردیس و پس از قرار گیری در جاده فیروزکوه و طی مسیراز شهر فیروزکوه (ساعت 6:30) و از گذر از گردنه گدوک به روستای ورسک ادامه یافت. با عبور از این روستا و طی حدود 20  کیلومتر ، تابلوی ارفع ده در سمت غرب جاده نمایان شد. پس از حدود 150 متر از طریق دوربرگردان و ادامه مسیر به طرف تهران با مشاهده تابلوی ارفع ده و عبور از یک ایستگاه هلال احمر وارد  جاده فرعی خاکی باریکی در خلاف مسیر جاده اصلی شدیم. در ادامه مسیر پر پیچ و خم کوهستانی به امام زاده سام ولام (دارای امکانات رفاهی و چشمه آب) که حدود 500 متر قبل از روستا قرار داشت رسیدم و در ادامه پس از طی حدود 6 کیلومتر جاده آسفالت در ساعت 7:25 به روستای ارفع ده رسیدیم.
صعود از مسیر غربی شروع و از خیابان خاکی جلوی زمین فوتبال روستا و پس از حدود 100 متر حرکت به سمت شرق تا دو راهی سمت شرق مسیر چشمه پراو و سمت غرب مسیر قله ارفه کوه ادامه یافت. پس از ورود به جاده غربی و حرکت به موازات زمین فوتبال ، حدود 200 متر جلوتر با دیدن تابلوی آبی "ارفع کوه" وارد جاده مال رویی شده و پس از طی حدود 800 متر وارد جنگل شدیم. پس از ورود به جنگل به دوراهی دیگری رسیدیم که از سمت غرب آن نیز به قله راه داشت. پس از عبور از مسیر پاکوب میان جنگل که مرتب میان غرب و جنوب تغییر جهت می داد به دو راهی های دیگری برخوردیم که همگی در یک نقطه به یکدیگر می رسیدند. در ادامه مسیر بر یال جنگل و مسیر پاکوبی که در مجموع به سمت شمال غربی جهت گیری کرده بود، قرار گرفتیم که در انتهای راه به یک صخره ختم می شد. پس از عبور از شیب نسبتاً تند بعد ازصخره به سمت غرب و شمال غرب و پشت سر گذاردن تقریبی جنگل، چندین مسیر پاکوب نمایان شد که همگی به گردنه ای می رسیدند که در آن بسیاری از قلل معروف مانند خرونرو و غار اسپهبد خورشید قابل رویت بودند. در ادامه مسیر به سمت شمال و حرکت روی خط الراس و با نزدیک شدن به قله نوع پوشش گیاهی مسیر تغییر و تراکم آن نیز کمتر شد و به بدین دلیل در این فضای دشت گونه برف های آب شده، مسیر را تبدیل به مسیری گل آلود کرده و باعث سختی مسیر حرکت می شدند.
پس از چند توقف کوتاه در میانه مسیر و حرکت به سمت شمال شرقی انباشتگی برف نیز کم کم بیشتر شد. پس ازطی حدود 5.5 کیلومتر در ساعت 12:05 به قله ارفه کوه رسیدیم.
بر روی قله، مسیر فرود از جبهه شرقی انتخاب گردید که البته دارای انباشتگی برف بیشتری نسبت به مسیر غربی بود. با توجه به طی مسیر از روی خط الراس به جز بخش اندکی از مسیر ، پاکوب مشخصی وجود نداشت. در ابتدای مسیر برفی، تراورس های متناوبی به سمت شمال شرق و شمال انجام گردید. با عبور از منطقه ای برفی وارد جنگل شدیم که ردپای گرازهای وحشی در برخی از نقاط آن به وفور یافت می شد. در ادامه مسیر پاکوب به سمت شرق و سپس جنوب، در ساعت 15:15 به چشمه زیبای محصور "پراو" (به معنای پر آب) در ارتفاع حدودی 2480 متری رسیدم. با اندک توقف، مسیر خود را از روی پاکوب به سمت جنوب و کمی نیز به سمت غرب در جاده ای نسبتاً هموار ادامه داده و پس از عبور از مسیر میانبر با شیب تقریبا تند ازکنار آرامگاه روستا گذر و در ساعت 16:15 به امام زاده رسیدیم. در این محل با سوار شدن به خودروی پارک شده در ابتدای روستا به سمت تهران حرکت کرده و در ساعت 20:15 در ضلع جنوبی پل سیدخندان برنامه پایان یافت.

·       زمان بندی برنامه :
زمان حرکت از تهران (پل سیدخندان) : ساعت 4:35 صبح
زمان شروع برنامه از روستای ارفه ده : ساعت 7:25 صبح
مدت زمان توقف ها (صبحانه، استراحت های کوتاه، توقف روی قله و ناهار) : حدود یک ساعت
زمان رسیدن به قله ارفه کوه : حدود ساعت 12:05
زمان برگشت به روستای ارفه ده : ساعت 16:15
زمان بازگشت در تهران(پل سیدخندان) : حدود ساعت 20:15

·       شاخص های برنامه :

ارتفاع مبدا حرکت ( زمین فوتبال روستای ارفه ده) : حدود 1500  متر
مدت زمان صعود تا قله : حدود 4:40 ساعت
طول مسیر صعود تا قله : حدود 5.5 کیلومتر
طول مسیر چشمه پراو تا روستا : حدود 5 کیلومتر
کل ارتفاع صعود شده : حدود  1305 متر  
کل مسافت پیمایش شده : حدود 13.7 کیلومتر  
کل مدت زمان برنامه : حدود  15:40 ساعت                           
سختی مسیر : آسان

چند نکته و پیشنهاد :

·        با توجه به امکانات مناسب روستا ، اجرای برنامه بیش از یک روز نیز امکان پذیر است.
·        به دلیل زیبایی دوچندان و بی نظیر این منطقه در فصل های بهار و پاییز ، بهترین زمان صعود به این کوه این فصول می باشند.
·        از آنجایی که مسیرهای مختلف از میان جنگل نیز عبور می کنند ، امکان بروز خطای انسانی بالاتر بوده و دقت وتمرکز بیشتری را طلب می کند.
·        جهت ورود به روستا ورودیه ای دریافت می گردد که به همراه داشتن پول نقد لازم خواهد بود.
·        نکات فنی و چالشی در مسیرهای این برنامه وجود ندارد ولی شیب نسبتا تند و عدم وجود پاکوب در بخش های از مسیر فرود تا چشمه پراو  ممکن است برنامه را کمی چالشی کند.

بیست و پنجم آذر ماه یک هزار و چهارصد و یک

       مرجان موجرلو        Mamodjerloo@gmail.com

......